هپاتیت ویروسی چیست؟ علت، علائم و راهکارهای درمانی آن
هپاتیت یکی از شایعترین و البته خطرناکترین بیماریهای التهابی کبد است که عوامل متعددی مانند مصرف بیش از اندازه الکل، سیگار و برخی دیگر از مشکلات سلامتی منجر به پیدایش این بیماری میشوند. با این حال عفونتهای ویروسی رایجترین علت بروز بیماری هستند. ما در این مطلب قصد داریم که نگاه دقیقتری به این عارضه داشته باشیم و ببینیم که هپاتیت چیست؟ انواع آن را معرفی کنیم و علائم و علت بیماری را بررسی کنیم. همراه ما باشید.
هپاتیت چیست؟
کبد ما ارگانی حیاتی است که در قسمت بالایی راست شکم قرار گرفته و وظایف متعددی بر عهده دارد. از فیلتر کردن سموم بدن گرفته تا سنتز پروتئینهای خون، فعال سازی آنزیمها و… یکی از بیماریهایی که اکثرا این ارگان را در معرض خطر قرار میدهد هپاتیت است. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی در حال حاضر حدود ۳۵۴ میلیون نفر در دنیا با هپاتیت دست و پنجه نرم میکنند که اکثرا هم نوع B و C هستند.
هپاتیت(Hepatitis) عارضهای التهابی است که معمولا نتیجه عفونت ویروسی میباشد، اما علل احتمالی دیگری هم برای هپاتیت وجود دارد. این باعث میشود که بیماری مدل خود ایمنی و ثانویه داشته باشد. هپاتیت خود ایمنی همان طور که از نامش مشخص است در نتیجه تولید پادتن توسط بدن علیه بافت کبد ایجاد میشود. اما هپاتیت ثانویه به دلیل مصرف الکل، دارو یا وجود برخی سموم در بدن بیدار میشود. وقتی هم از هپاتیت ویروسی صحبت میکنیم منظورمان وجود برخی ویروسها در بدن هستند که منجر به بروز این بیماری میشوند. این مدل ویروسی میتواند حاد یا مزمن باشد و از طریق تماس جنسی هم از یک فرد به فرد دیگر منتقل میشود. این بیماری ویروسی دارای ۵ دسته شناخته شده است که با حروف انگلیسی آنها را نامگذاری کردهاند. در ادامه بیشتر در مورد انواع این بیماری صحبت خواهیم کرد.
انواع هپاتیت را بشناسید
۵ دسته ویروسی هپاتیت شامل نوع A، B، C، D و E میباشد که در تمامی آنها یک ویروس متفاوت مسئول بیماری است.
هپاتیت A
این مدل از بیماری در اثر آلودگی به ویروس HAV ایجاد میشود که دلیل اصلی آن هم مصرف غذا یا آب آلوده است. هپاتیت نوع A از مدلهای حاد و البته کوتاه مدت است.
هپاتیت B
ویروس HBV عامل هپاتیت B است. بیماری مزمن و دائمی که حدود ۲۵۷ میلیون از ساکنین کره زمین را درگیر خودش کرده است. مواد مخدر تزریقی، رابطه جنسی و استفاده از لوازم شخصی شخص آلوده به راحتی این ویروس را منتقل میکند.
هپاتیت C
هپاتیت نوع C نشات گرفته از ویروس HCV میباشد. ویروسی بسیار عفونی که از طریق خون منتقل میشود. به علاوه اینکه این مدل برای طولانی مدت فرد را درگیر میکند. همچنین HCV یکی از شایعترین عفونتهای ویروسی در آمریکا میباشد. تا جایی که در حال حاضر حدود ۲.۴ میلیون نفر آمریکایی مبتلا به آن هستند.
هپاتیت D
هپاتیت D با نام هپاتیت دلتا هم شناخته میشود. بیماری که تنها همراه با عفونت هپاتیت B بروز میکند و عامل اصلی آن هم ویروس HDV است. این مدل یکی از سویههای خطرناک و جدی بیماریهای کبدی میباشد.
هپاتیت E
آخرین مورد نوع E است. این بیماری ناشی از ویروسی به نام HEV است که با مصرف آب آلوده در فرد دیده میشود. به همین خاطر در مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند نوع E بیشتر دیده میشود. طبق آمار سازمان CDC این مدل از شایعترین بیماریهای مناطق خاورمیانه، آسیا، آمریکای مرکزی و آفریقا میباشد.
علت بیماری هپاتیت
بالاتر که انواع مختلف بیماری را معرفی کردیم علت انتقال ویروس به بدن انسان را نیز بررسی کردیم. اما اینها فقط هپاتیت ویروسی بودند. در طرف دیگر ماجرا هپاتیت غیر ویروسی را داریم. به نظر شما علت این مدل عارضه چه چیزهایی هستند؟
اغلب Hepatitis در اثر عفونت شکل میگیرد اما فاکتورهایی دیگری هم در بروز بیماری نقش دارند:
الکل و سایر سموم
همان طور که خودتان هم میدانید مصرف بیش از اندازه الکل میتواند باعث عفونت و التهاب کبدی شود. شرایطی که بیمار را در معرض خطر هپاتیت غیر ویروسی قرار میدهد. گاها این مدل به عنوان هپاتیت الکلی هم شناخته میشود. فراموش نکنید که الکل به صورت مستقیم به سلولهای کبدی آسیب میرساند و با گذشت زمان و تداوم مصرف الکل این آسیب دائمی و جدی میشود. تا جایی که ممکن است بافت کبدی زخم یا ضخیمتر شود. در کنار الکل مصرف بیش از اندازه داروها و حتی قرار گرفتن در معرض سموم خطرناک احتمال بروز بیماری را بیشتر میکند.
واکنش خود ایمنی بدن
واکنش خود ایمنی بدن زمانی اتفاق میافتد که بدن ما ارگانها و حتی سلولهای سالم را به عنوان یک بخش مضر شناسایی میکند و در جهت مبارزه با آن آنتی بادی تولید میکند. آنتی بادیهایی که به ارگانها آسیب میرسانند و در نتیجه عفونت و التهاب شکل میگیرد. جالب است بدانید که زنان سه برابر بیشتر از مردان در معرض این خطر هستند.
علاوه بر تمامی اینها افراد چاق هم ریسک ابتلا به این مدل بیماریهای پر خطر را دارند. چاقی نه تنها شما را در معرض خطر بیماری هپاتیت قرار میدهد بلکه به شدت احتمال آسیبهای استخوانی و مفصلی را افزایش میدهد و در سنین بالا این امر مشکل ساز میشود. (منبع: اقتصاد ۲۴)
علائم هپاتیت
اگر که فرد درگیر نوعی مزمن از هپاتیت باشید برای مثال نوع B یا C، تنها زمانی متوجه علائم میشود که بیماری بر عملکرد کبد هم تاثیر گذاشته باشد. در غیر این صورت علائمی نمیبیند. با این حال از رایجترین نشانههای این بیماری میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- خستگی
- ادرار تیره
- مدفوع رنگ پریده
- از دست دادن اشتها
- درد شکمی مزمن و شدید
- علائمی شبیه به بیماری آنفولانزا
- کاهش وزن ناگهانی و بدون علت
- زردی پوست و قسمت سفیدی چشم
زردی پوست و چشم میتواند به دلیل بیماری زردی باشد. با این حال برای تشخیص باید به پزشک مراجعه کنید. اگر به دنبال بهترین دکتر گوارش در تهران هستید سری به سایت درمانکده بزنید.
روشهای تشخیص بیماری
به منظور انتخاب متدهای درمانی و جلوگیری از پیشرفت آن تشخیص نقش مهمی دارد. به طور کلی این بیماری از طریق روشهای زیر قابل تشخیص است:
- سونوگرافی
- بیوپسی کبد
- آزمایش مرتبط با عملکرد کبد
- معاینه فیزیکی و بررسی سوابق بیمار
- آزمایش خون به منظور بررسی آنزیمهای کبدی و تشخیص عفونت یا آنتی بادی
راهکارهای درمانی
راهکارهای درمانی بیماری با توجه به شدت بیماری و البته نوع آن متفاوت است:
نوع A
نوع A شکل ضعیف بیماری میباشد که تنها در صورتی که با اسهال و استفراغ همراه باشد پزشک به سراغ برنامه تغذیه و هیدراتاسیون میرود.
نوع B
این مدل با داروهای ضد ویروسی قابل درمان است و بیمار باید زیر نظر دائمی پزشک متخصص باشد. برای پیشگیری از این بیماری بهتر است که به موقع واکسیناسیون انجام دهید.
نوع C
نوع حاد یا مزمن این مدل هپاتیت هم به کمک داروهای ضد ویروسی قابل درمان است. تنها در صورتی که بافت کبدی آسیب ببیند و قابل درمان نباشد به سراغ پیوند کبد بیمار میروند.
نوع D
متاسفانه این مدل درمان قطعی ندارد و تنها درصد کمی از افراد درگیر بیماری به کمک داروهای ضد ویروسی بهبود پیدا میکنند. البته که واکسیناسیون میتواند از بروز این عارضه جلوگیری کند.
نوع E
درست شبیه به نوع D این نوع هم درمان خاصی ندارد و تنها توصیه میشود که با تغییر سبک زندگی و کم کردن مصرف سمومی مانند الکل پیشرفت بیماری را کند کنند. همچنین این عفونت اغلب حاد است و گاها خود به خود هم برطرف میشود.
سخن پایانی
دیدیم که هپاتیت چیست و نوع ویروسی و غیر ویروسی آن را بررسی کردیم. پیشنهاد میکنیم که به منظور پیشگیری از بیماری حتما واکسیناسیون انجام دهید و بهداشت را رعایت کنید. همچنین در صورت تمایل به یک معاینه کلی و اطمینان خاطر از سلامتیتان میتوانید لیست کاملی از پزشکان را در پایگاه اطلاعاتی درمانکده پیدا کنید. از بهترین دکتر ارتوپد تهران گرفته تا متخصص گوارش، متخصص اطفال و…
*/ این مطلب نگارش سایت خریدیار نیست و سایت خریدیار مسئولیتی در خصوص متون نوشته شده در این مطلب ندارد. */
