عسل تغذیه ای چیست و چه تفاوتی با عسل طبیعی دارد؟

صحبت درباره عسل تغذیه‌ای زیاد است، برخی این عسل را یک عسل تقلبی و بی خاصیت می‌دانند و برخی صرفا یک عسل غیر طبیعی با خواص کمتر، تا انتهای مطلب به شما خواهیم گفت که عسل تغذیه ای چیست؟ برای چه تولید می‌شود؟ و آیا خاصیتی دارد یا خیر؟

عسل تغذیه ای چیست؟

عسل تغذیه ای همانطور که از نامش پیداست به عسلی گفته می‌شود که زنبور برای تهیه آن از مواد قندی یا ترکیبی از مواد قندی و شهد گیاه تغذیه کرده است، در این نوع عسل به دلیل تغذیه زنبور از مواد قندی، میزان ساکارز بالاتر از عسل طبیعی است و برای افراد دیابتی مناسب است، اما برای افراد بدون مشکل زمینه‌ای ایرادی ندارد و نهایتا همانند یک مربا می‌باشد.

در بین مواد قندی که در اختیار زنبور عسل قرار داده می‌شود آب و شکر از همه مرسوم‌تر هستند اما برخی زنبورداران هم به جای آب و شکر از شربت ملاس چغندر، ساخارین، شربت گلوکز و … استفاده می‌کنند که همگی در نهایت تغذیه مصنوعی محسوب می‌شوند و عسل حاصل از نوع تغذیه ای خواهد بود.

چرا عسل تغذیه ای تولید می‌شود؟

واقعا چرا برخی زنبورداران باید به جای تغذیه زنبور از شهد گیاهان، مواد قندی و شکر را در دسترس آنها قرار دهند؟

عسل تغذیه‌ای به دلایل زیادی تولید می‌شود که یکی از اصلی ترین دلایل تولید عسل تغذیه‌ای کمبود گیاهان و شهد گل برای زنبورهاست، در واقع در شرایطی که پوشش گیاهی کافی در منطقه وجود نداشته باشد و یا شهد گیاهان برای زنبورها کافی نباشد، برای جلوگیری از مرگ زنبورها و تغذیه آنها، از مواد قندی استفاده می شود.

همه میدانیم که زنبورداری اصولی این است که در فصول مختلف سال، زنبوردار، زنبورها را به مناطق مختلفی از کشور که پوشش گیاهی مناسبی دارد کوچ دهد و تا شهد کافی برای تغذیه زنبورها و تهیه عسل وجود داشته باشد.

حتی اگر فرض کنیم که زنبوردار همین کار را انجام دهد و زنبورها را به مناطق مختلفی کوچ دهد، باز هم شهد مورد نیاز در برخی از فصول سال بخصوص پاییز و زمستان وجود ندارد و در این شرایط برای جلوگیری از نابودی زنبورها، زنبوردار اقدام به تغذیه زنبورها با مواد قندی می‌کند.

نکته مهم این است که زنبوردارانی که تنها عسل طبیعی به بازار عرضه می‌کنند، عسلهای تغذیه ای را وارد بازار نمی‌کنند و تنها برای تغذیه خود زنبور این عسل را استفاده می‌کنند که این کاملا معمول است و دلیل بر طبیعی نبودن عسل‌های این زنبوردار در فصول دیگر نیست.

هرچند که گاهی زنبوردار در فصول قبل از زمستان جریان شهد خیلی زیادی را به کندوها وارد کرده است و به همین دلیل از همان عسل طبیعی برای تغذیه زنبورها استفاده می‌کند و در نتیجه این زنبوردار در زمستان هم عسل طبیعی برای فروش خواهد داشت.

تقویت کلنی زنبور

زمانی که جریان شهد ورودی به کندوها کم می‌شود، ملکه هم تخم گذاری را کاهش می‌دهد تا جریان شهد و تعداد زنبورها باهم متناسب باشند که در اوایل بهار که هنوز شکوفه‌ها به طور کامل باز نشدند، جریان طبیعی شهد ورودی کم می‌شود و تعداد زنبورها هم کاهش پیدا می‌کنند و وقتی شکوفه‌ها باز می‌شوند و جریان شهد طبیعی وجود دارد، تعداد زنبورها برای استفاده از این شهد کم شده است.

برای این اتفاق رخ ندهد، در ابتدای بهار هم زنبودار با تغذیه مصنوعی زنبورها، به آنها می‌فهماند که جریان شهد مناسب است و در نتیجه تخم گذاری ادامه پیدا می‌کند و زمانی که شکوفه‌ها باز می‌شوند تعداد زنبورها هم برای شهد گیری مناسب است.

نکته مهم این است که زنبوردارانی که عسل طبیعی عرضه می‌کنند این عسل‌های حاصل از تغذیه زنبور را صرفا برای تقویت کلنی انجام می‌دهند و آن را وارد بازار نمی‌کنند.

نکته مهم این است که تغذیه زنبور در برخی مواقع، موجب غیر طبیعی بودن عسل در فصول بعدی نیست، در واقع نزدیک بهار زنبورها با عسل مصنوعی تغذیه می‌شوند تا جمعیت آنها حفظ شود اما با شروع فصل گلدهی، شهد طبیعی وارد کندوها می‌شود و عسل طبیعی به دست می‌آید.

چرا عسل تغذیه‌ای برای فروش هم وجود دارد؟

واقعیت این است که حتی در فصولی که شهد به اندازه کافی وجود دارد، برخی زنبورداران که تعدادشان هم زیاد است، کلنی خود را با مواد قندی تغذیه می‌کنند و عسل آن را به بازار عرضه می‌کنند که با این کار بارگیری چند برابری خواهند داشت و چند برابر از حالت طبیعی عسل برداشت می‌کند.

اما به این زنبورداران هم نمی‌توان برچسب تقلب زد، تا زمانی که عسل خود را به نام عسل تغذیه‌ای به بازار عرضه می‌کند، در واقع چنانچه عسل تغذیه را به نام عسل طبیعی به بازار عرضه کنند، مرتکب تقلب شده‌اند.

که از اصلی‌ترین دلایلی که زنبورداران اقدام به تولید و فروش عسل تغذیه‌ای می‌کنند یکی برداشت چندبرابری عسل است و دیگری قیمت مناسب‌تر عسل تغذیه‌ای است که فروش را برای آنها بسیار راحت‌تر می‌کند و البته ریسک زنبورداری هم به دلیل وجود همیشگی شهد کاهش پیدا می‌کند.

آیا عسل تغذیه ای خاصیت دارد؟

در عسل تغذیه‌ای هرچند که زنبور عسل از مواد قندی تغذیه کرده است، اما عسلی که تولید می‌شود به هرحال توسط خود زنبور تولید شده است و خیلی از خواص و آنزیم‌های بدن زنبور به این نوع عسل هم منتقل می‌شود.

از طرفی هیچ وقت اینطور نیست که زنبور از هیچ گیاهی تغذیه نکرده باشد و معمولا زنبورها چندین کیلومتر پرواز می‌کنند که در این مسیر از برخی گل‌ها هرچند کم تغذیه می‌کنند و به این دلیل نمی‌توان گفت که عسل تغذیه ای اصلا خاصیت ندارد.

اما این نوع عسل ساکارز بالاتری دارد و برای افراد دیابتی مناسب نیست و همانند عسل‌های طبیعی که زنبور تماما از شهد گیاهان تغذیه کرده است، خواص گیاه خاصی را به طور مشخص با خود ندارند و به طور کلی خواص آنها از عسل طبیعی خیلی کمتر است.

آیا عسل تغذیه ای تقلبی محسوب می‌شود؟

همانطور که گفته شد عسل تغذیه‌ای توسط زنبور تولید می‌شود و مادامی که زنبوردار عسل تغذیه‌ای را به عنوان عسل طبیعی به بازار عرضه نکند، تقلب محسوب نمی‌شود. عسلی که کاملا تقلبی است، به هیچ وجه توسط زنبور عسل تولید نمی‌شود و کاملا صنعتی و دست ساز است و با مربا هیچ فرقی ندارد.

چطور عسل تغذیه ای را از عسل طبیعی تشخیص دهیم؟

متاسفانه عسل طبیعی و تغذیه از نظر رنگ، بو و… کاملا شبیه به هم هستند و اصلا نمی‌توان آنها را از هم تشخیص دارد، تنها راه تشخیص عسل طبیعی و تغذیه‌ای آزمایش است که در آن میزان ساکارز و برخی فاکتورهای دیگر مشخص شده است، چنانچه عسل تغذیه‌ای باشد، میزان ساکارز بالای ۵ یا ۶ درصد است، که البته برای عسل کنار حتی در حالت طبیعی هم ساکارز بالاتر از ۵ یا ۶ درصد است.

همچنین در عسل طبیعی نسبت فروکتوز به گلوکز نیز طبق استانداردهای ایران باید حداقل ۰/۹ باشد میزان کمتر از این می‌توان نشان‌دهنده‌ی این باشد که به زنبور تغذیه مصنوعی داده شده است.

از کجا می‌توان عسل طبیعی تهیه کرد؟

درصد کمی از زنبورداران اقدام به تولید عسل کاملا طبیعی می‌کنند و به همین جهت در بین عسل‌های موجود در بازار به ندرت عسل واقعا طبیعی دیده می‌شود و از طرفی دسترسی افراد به زنبورداران به دلیل دور بودن از محیط شهری سخت است.

لذا تنها راه خرید عسل طبیعی، خرید از فروشگاه های اینترنتی یا غیر اینترنتی معتمد است، فروشگاه‌هایی که عسل طبیعی عرضه می‌کنند و برای عسل‌ها برگه آزمایش و ضمانت نامه دارند، در واقع با یکبار خرید از این فروشگاه‌ها، چنانچه از محصولشان راضی بودید، می‌توانید به صورت همیشگی از آنها خرید کنید، که فروشگاه آویشا یکی از عرضه کنندگان عسل طبیعی به بازار است.

منبع: daburhoney