آیا کلسیم بالا یا پایین در آزمایش خون خطرناک است؟
کلسیم یک ماده معدنی است که بدن شما برای ساخت و حفظ استخوانهای قوی و انجام بسیاری از وظایف مهم به آن نیاز دارد. اگر این ماده در بدن شما کمتر یا بیشتر از حد طبیعی شود، سبب ایجاد رسوب و آسیبهای مختلف دیگر به بسیاری از بافتها میشود. آزمایش (parathyroid hormone) PTH یکی از روشهایی است که میزان تولید و ترشح این ماده را در خون اندازهگیری میکند. با ما همراه باشید تا در خصوص این آزمایش مهم بیشتر بدانید.
آزمایش PTH چیست؟
آزمایش PTH چیست؟ این آزمایش سطح هورمون پاراتیروئید (PTH) را در خون اندازه گیری میکند. PTH همچنین به عنوان پاراتورمون شناخته میشود. پاراتورمون توسط غدد پاراتیروئید که به اندازه یک نخود است، ساخته میشود. با کمک آزمایش PTH شما میتوانید سطح کلسیم خون را کنترل کنید. کلسیم ماده معدنی است که استخوانها و دندانهای شما را سالم و قوی نگه میدارد. همچنین برای عملکرد صحیح اعصاب، ماهیچهها و قلب شما نیز ضروری است.
اگر سطح کلسیم خون خیلی کم باشد، غدد پاراتیروئید PTH را ساخته و در خون آزاد میکنند. آزاد شدن کلسیم در خون سبب افزایش سطح کلسیم و رسوب آن در بافتهای مختلف مانند استخوانها میشود. اگر سطح کلسیم خون بیش از حد نرمال باشد، این غدد تولید PTH را متوقف میکنند. سطح PTH بالا یا خیلی پایین میتواند سبب آسیبهای جدی مانند تولید سنگ کلیه شود.
چه زمانی باید آزمایش PTH انجام شود؟
اگر نتایج آزمایش CA (کلسیم) شما طبیعی نباشد یا هر یک از علائم زیر را داشته باشید، نیاز به انجام آزمایش PTH دارید. علائم کاهش و افزایش غیر طبیعی سطح کلسیم شامل موارد زیر است:
علائم تولید، مصرف و یا ترشح بیش از حد کلسیم عبارتند از:
- شکنندگی استخوانها
- تکرر ادرار
- تشنگی بیش از حد
- تهوع و استفراغ
- خستگی مفرط
- تولید سنگ کلیه
علائم کمبود تولید، ترشح و مصرف کلسیم عبارتند از:
- سوزن سوزن شدن انگشتان دست و انگشتان پا
- گرفتگی عضلات
- ضربان قلب نامنظم
تفسیر آزمایش PTH چگونه انجام میشود؟
اگر نتایج آزمایش PTH مشخص کرد که سطح آن بالاتر از حد طبیعی است، دلایل احتمالی آن شامل موارد زیر است:
- پرکاری پاراتیروئید
- وجود تومور خوش خیم (غیر سرطانی) غده پاراتیروئید
- ابتلا به بیماری کلیوی
- کمبود ویتامین D
- اختلالی در جذب کلسیم
اگر آزمایش شما نشان دهد که سطح PTH شما کمتر از حد طبیعی است، دلایل احتمالی آن به شرح زیر است:
- کم کاری غده پاراتیروئید
- مصرف بیش از حد ویتامین D یا کلسیم
اگر در مورد نتایج آزمایش خود سوال داشتید از خدمات مشاوره رایگان و تفسیر آنلاین کمک بگیرید.
بالا بودن PTH نشانه چیست؟
بالا بودن PTH نشانه چیست؟ اگر سطح PTH بالا باشد، ممکن است به دلیل ابتلا به هیپرپاراتیروئیدیسم باشد. هیپرپاراتیروئیدیسم معمولاً به دلیل ایجاد تومور خوش خیم در غده پاراتیروئید ایجاد میشود.
سطوح بالای PTH میتواند نشان دهنده وجود بیماری یا مشکلات زیر باشد:
- بیماریهایی که سبب افزایش سطح فسفر در بدن میشوند، مانند ابتلا به بیماریهای مزمن کلیوی
- عدم پاسخ دهی بدن به میزان تولید PTH (تولید این هورمون متناسب با سطح آن در بدن تنظیم نمیشود)
- وجود تومور در غدد پاراتیروئید
- بارداری یا شیردهی
اگر آزمایش PTH سطوح بالایی را نشان دهد، میتواند نشان دهنده کمبود کلسیم نیز باشد. جالب است که بدانید زمانی که شما کلسیم کافی در رژیم غذایی خود دریافت نمیکنید. بدن شما نمیتواند کلسیم را از طریق ادرار جذب کند. مورد دیگر وجود اختلالاتی در جذب ویتامین D است. علت آن احتمالا به خاطر این است که به اندازه کافی در معرض نور خورشید نیستید یا اینکه بدن شما در تجزیه، جذب یا استفاده از این ویتامین دچار مشکل است. کمبود ویتامین D میتواند منجر به ضعف عضلات و استخوانها شود.
پایین بودن PTH نشانه چیست؟
اگر سطح PTH شما پایین باشد، ممکن است عملکرد غدد پاراتیروئید دچار مشکل شده باشد. البته دلایل مختلف زیادی وجود دارد که سبب کاهش سطح آزمایش PTH میشود؛ از جمله:
- کم کاری غده پاراتیروئید
- اختلال خود ایمنی
- سرطانی که از قسمت دیگری از بدن منشا گرفته و سلولهای آن به استخوانها سرایت (متاستاز) کرده است.
- مصرف زیاد کلسیم برای مدت طولانی (از شیر یا مکملها)
- سطوح پایین منیزیم در خون
- مسمومیت با ویتامین D
- سارکوئیدوز (بیماری که باعث التهاب بافتهای بدن میشود)
رژیم غذایی مناسب برای افزایش کلسیم
چنانچه در نتیجه آزمایش شما مشخص شد دارای سطح پایین کلسیم هستید، با کمک رژیم غذایی حاوی مواد غذایی زیر و مصرف مکمل، این کمبود را به آسانی جبران کنید.
· محصولات لبنی
محصولاتی مانند: شیر، ماست و پنیر سرشار از کلسیم هستند. کلسیم موجود در این مواد برخلاف کلسیم غذاهای گیاهی و غنی شده به خوبی در بدن جذب میشود.
· سویا
سویای بو داده خشک منبع فوق العادهای از کلسیم است. نصف فنجان سویا حاوی ۲۳۰ میلی گرم کلسیم است. این ماده، منبع عالی برای کسانی است که از رژیم غذایی گیاهخواری پیروی میکنند.
· سبزیجات سبز تیره
کلم پیچ پخته شده، اسفناج و سبزی منابع غنی از کلسیم هستند. مصرف سبزیجات همراه با غذا میتواند تا حد زیادی کمبود این ماده را در بدن شما جبران کند.
· کنسرو ماهی قزل آلا
جدا از مصرف محصولات لبنی، مصرف ماهی آزاد کنسرو شده یکی از بهترین منابع غذایی برای تامین کلسیم است. همچنین ماهی سالمون حاوی ویتامین D است که به بدن شما کمک میکند کلسیم بیشتری جذب کند.
· انجیر
پنج انجیر خشک یا تازه به میزان ۱۳۵ میلیگرم کلسیم بدن را تامین میکند. پاپایا و پرتقال نیز دو میوه دیگر سرشار از کلسیم هستند.
· تخم مرغ
تخم مرغ سرشار از فسفر، کلسیم، پتاسیم و حاوی مقادیر متوسط سدیم (۱۴۲ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم تخم مرغ کامل) است. جالب است که بدانید زرده تخم مرغ عامل اصلی تامین عناصر کمیاب ضروری بدن از جمله: مس، آهن، منیزیم، منگنز، سلنیوم و روی بدن است.
شرایط انجام آزمایش هورمونی
برای انجام این سنجش نیاز به ناشتایی ندارید و میتوانید هر موقع از روز برای انجام آزمایش به مراکز آزمایشگاهی مراجعه کنید. البته دقت کنید اگر در کنار این تست، آزمایش قند یا چربی نیز برایتان تجویز شده، باید به مدت ۸ ساعت ناشتا باشید. بعد از انجام آزمایش حتما مواد غذایی شیرین، مثل آبمیوه و کیک مصرف کنید تا دچار کاهش فشار ناشی از از دست دادن خون نشوید.
هومکا و انجام آزمایش PTH در منزل
آزمایش PTH آزمایشی است که میزان کلسیم بدن شما را اندازهگیری میکند. این ماده معدنی برای ساخت استخوان، دندانها، عملکرد صحیح اعصاب، ماهیچهها و قلب شما ضروری است. بالا یا پایینتر بودن این ماده نسبت به حد نرمال با خطرات زیادی مانند: شکنندگی استخوانها، تولید سنگ کلیه و گرفتگی عضلات همراه است. بنابراین پیشنهاد میکنیم برای جلوگیری از بروز این گونه مشکلات حتی در صورتی که علائم بالا را ندارید، هر شش ماه آزمایش PTH دهید.
البته مراجعه به مراکز درمانی و آزمایشگاهی به علت اینکه همواره ریسک بالایی برای انتقال بیماریهای عفونی و ویروسی دارند، پیشنهاد مناسبی نیست. در عوض توصیه میکنیم در منزل خودتان و تحت شرایط کنترل شده آزمایش دهید و تفسیر آن را به خدمات تفسیر آنلاین ما بسپارید.
شرکت هومکا با استفاده از بهترین متخصصان، خدمات آزمایش در منزل را زیر نظر بیمه پایه و تکمیلی به همه ساکنین استان تهران و سایر شهرهای کرج، مشهد، شیراز، اصفهان، اهواز، رشت و تبریز ارائه میدهد. شما میتوانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته و در خصوص تمامی خدمات موردنظرتان از همکاران ما اطلاعات مورد نیازتان را دریافت کنید. همچنین با مراجعه به اینستاگرام هومکا به آدرس homeca.ir@ از کلیه خدمات هومکا اطلاع پیدا کنید.